کتابفروشی‌ها و کتابخانه‌ها؛ نماینده‌های فرهنگی مشهد 
علی باقرزاده بقای ادب، فرهنگ و علم بود 
چشم‌نوازی دوباره گنبد در«ته‌پل‌محله»
یکی از مسیرهای اصلی و قدیمی تشرف مشهدی‌ها به حرم مطهر امام مهربانی‌ها، از انتهای میدان ته‌پل‌محله بود. با گذشت سال‌ها، مسیرهای پیاده و کوچه‌پس‌کوچه‌های اطراف حرم از بین رفت، اما در طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی مصوب شد که مسیر خیابان‌های شعاعی به سوی حرم مطهر پس از تقاطع شارستان، به شکل راه‌های پیاده سبز یا همان ره‌باغ‌ها ادامه یابد.
در گذشته نه‌چندان دور بسیاری از مشهدی‌ها اعتقاد داشتند که باید با پای پیاده به زیارت آقا علی‌‌بن‌موسی‌الرضا(ع) مشرف شوند تا این‌گونه به ساحت سرور و مولای خود عرض ارادت کنند. یکی از مسیرهای اصلی و قدیمی تشرف مشهدی‌ها به حرم مطهر امام مهربانی‌ها، از انتهای میدان ته‌پل‌محله بود.
با گذشت سال‌ها، مسیرهای پیاده و کوچه‌پس‌کوچه‌های اطراف حرم از بین رفت، اما در طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی مصوب شد که مسیر خیابان‌های شعاعی به سوی حرم مطهر پس از تقاطع شارستان، به شکل راه‌های پیاده سبز یا همان ره‌باغ‌ها ادامه یابد.
رهباغ رضوان که از تقاطع شارستان ته‌پل‌محله آغاز و به ضلع شمالی حرم مطهر منتهی می‌شود، پیاده‌راه و مسیر سبزی است که توانسته است دیدن دوباره بارگاه منور رضوی را برای اهالی قدیمی و همچنین مشهدی‌ها زنده کند. این هفته نگاهی به پروژه این رهباغ داشته‌ایم و زمان درنظرگرفته‌شده بهره‌برداری را بررسی کرده‌ایم.
اصلی‌ترین مسیر تشرف به حرم
با هدف ایجاد راه ارتباطی جدید و آسان‌سازی حرکت زائران در مسیرهای دسترسی به حرم مطهر رضوی، 8رهباغ برگرفته از نام‌های بهشت احداث می‌شود. معاون شهرسازی و معماری شهرداری منطقه ثامن با بیان این موضوع، می‌گوید: رهباغ رضوان یکی از این ره‌باغ‌هاست که از دیرباز یکی از مسیرهای اصلی تشرف شهروندان مشهدی به حرم مطهر بوده است.
علی عابدزاده با اشاره به موقعیت مکانی این رهباغ توضیح می‌دهد: از نظر موقعیت مکانی، این رهباغ در قطاع2 واقع شده است و از تقاطع بولوار رضوان و شارستان ته‌پل‌محله آغاز و به باغ رضوان و صحن رضوان در ضلع شمالی حرم مطهر منتهی می‌شود.
معاون شهرسازی و معماری شهردار منطقه ثامن ادامه می‌دهد: 250متر طول و 60متر عرض رهباغ رضوان است. البته با بازنگری در طرح تفصیلی جدید، زاویه رهباغ با حرم مطهر تغییر یافته و در برخی نقاط عرض رهباغ بر حسب موقعیت مکانی کاهش یافته است.
محلی برای برگزاری مراسم مذهبی
او می‌افزاید: تملک‌های رهباغ رضوان به‌صورت کامل انجام شده است. به‌جز چند پلاک که در قسمت بازارچه شهیدآستانه‌پرست باقی مانده است، برای تملک این پلاک‌ها نیز با صاحبان آن‌ها گفت‌وگو کرده‌ایم تا برای واحدهای تجاری در نزدیکی همان موقعیت، مکانی داده شود و برای مسکونی‌ها نیز وجه نقد یا ملکی ارائه شود.
عابدزاده با اشاره به اینکه طراحی و عملیات اجرایی پروژه رهباغ رضوان از اواخر پارسال آغاز شد، اضافه می‌کند: در طراحی این رهباغ یک مسیر اصلی برای تشرف به حرم و زیارت پیش‌بینی شده است که در ایام خاص سال می‌توان مراسم آیینی و رویدادهای مذهبی را در این مسیر برگزار کرد.
در طراحی این رهباغ یک مسیر اصلی برای تشرف به حرم و زیارت پیش‌بینی شده است
معاون شهرسازی و معماری شهردار منطقه ثامن می‌گوید: همچنین 2مسیر فرعی با فضای سبز و مبلمان شهری در طراحی پروژه رهباغ رضوان دیده شده است تا بتوان به افراد سالمندی که توان پیاده‌روی ندارند، خدمات ارائه داد. علاوه بر این مباحث، واحدهای تجاری خردمقیاس محلی برای رفاه حال زائران و مجاوران نیز پیش‌بینی شده است.
حفظ گذر تاریخی شهیدآستانه‌پرست
او با اشاره به اینکه فضای رهباغ 2عنصر اصلی دارد که حفظ آن‌ها به‌عنوان نمادی از بافت تاریخی مشهد ضرورت داشت، می‌افزاید: با توجه به اینکه منطقه ثامن یکی از مناطق قدیمی و هویتی شهر است و بخش زیادی از بافت‌های تاریخی در این منطقه واقع شده، با هدف حفظ و احیای این آثار شهرداری منطقه تاکنون برنامه‌های گوناگونی را اجرا کرده است.
به همین منظور در اجرای پروژه رهباغ رضوان نیز گذر تاریخی شهیدآستانه‌پرست و مسجد صاحبکار به‌عنوان یکی از مساجد قدیمی شهر در طراحی رهباغ حفظ شدند.
عابدزاده تأکید می‌کند: در میان 8ره‌باغی که به‌منظور آسان‌سازی حرکت زائران و مجاوران و امکان ارتباط بصری بهتر احداث می‌شود، رهباغ رضوان یکی از بهترین چشم‌اندازها را دارد. به‌علت ارتباطی که رهباغ رضوان از طریق بولوار رضوان با محلات مسکونی دارد، بیشتر مجاوران و مشهدی‌ها این مسیر را برای تشرف به حرم مطهر حضرت رضا(ع) انتخاب می‌کنند.
او باغ رضوان و سپس صحن رضوان را مسیر انتهایی این رهباغ بیان می‌کند و می‌گوید: ایستگاه قطارشهری نیز در این طرح پیش‌بینی شده است. البته تا زمان احداث و بهره‌برداری این ایستگاه، به‌صورت موقت به‌عنوان فضای سبز استفاده می‌شود که علاوه بر فضای سبز موجود در طرح خواهد بود.
معاون شهرسازی و معماری شهردار منطقه ثامن اضافه می‌کند: اقدامات اجرایی مختلفی انجام شده است و با توجه به اینکه طراحی و اجرای پروژه رهباغ رضوان به‌صورت هم‌زمان اتفاق افتاد، عملیات اجرایی با سرعت بیشتری طی می‌شود.
پیشرفت 63درصدی
معاون فنی‌واجرایی شهردار منطقه ثامن نیز در ارتباط با پیشرفت پروژه رهباغ رضوان توضیح داد: این رهباغ حدود ۶۳درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وحید فرخ‌تبار با اشاره به اینکه اولویت مهم مجموعه با نظر شهردار منطقه ثامن بحث تکمیل هرچه سریع‌تر فضاهای عمومی و بهره‌برداری شهروندان از این فضاهاست، می‌گوید: هم‌اکنون چند پروژه عمرانی به‌صورت ویژه در منطقه در دست اجراست که از جمله آن‌ها روند اجرای رهباغ رضوان با میانگین فعالیت مستمر 60نفر نیروی انسانی و 15دستگاه انواع ماشین‌آلات سبک و سنگین راه‌سازی در روز، از سرعت مناسبی برخوردار است.
بهره‌برداری تا 6ماه آینده
او با بیان اینکه تاکنون حدود 105میلیارد ریال اعتبار برای این پروژه اختصاص داده شده است، ادامه می‌دهد: در برآوردهای اولیه و قرارداد اجرای این کار مبلغی حدود 200میلیارد ریال در نظر گرفته شد که پیش‌بینی می‌شود با توجه به شرایط روز و الزامات بعدی ازجمله تثبیت مسجد صاحبکار و طراحی فضای پیرامون آن که بعد از آغازبه‌کار پروژه بر اساس طرح اولیه منظور شد، رقم اجرا و اتمام آن به حدود 260میلیارد ریال افزایش یابد.
معاون فنی‌واجرایی شهردار منطقه ثامن ابراز امیدواری کرد که با توجه به سرعت مطلوب اجرای پروژه این رهباغ، امیدواریم تا 6ماه آینده شاهد بهره‌برداری کامل این پروژه باشیم.
از نابه‌سامانی محله کاسته شد
علی‌اصغر حاجی‌زاده‌کفاش، یکی از اهالی قدیمی ته‌پل‌محله، با اشاره به اینکه 60سال پیش در اطراف حرم مطهر کوچه‌های باریک و خانه‌های کاه‌گلی قرار داشت، می‌گوید: بعد از گذشت سال‌ها، با فرسوده‌شدن این بناها چهره محله تغییر کرده بود؛ به‌طوری‌که نمی‌توانستم مثل دوران کودکی‌ام صدای نقاره‌خانه را بشنوم، یا زمانی که از خانه خارج می‌شوم، با دیدن گنبد و گلدسته آقا سلامی عرض کنم.
نمی‌توانستم مثل دوران کودکی‌ام صدای نقاره‌خانه را بشنوم، یا زمانی که از خانه خارج می‌شوم، با دیدن گنبد و گلدسته آقا سلامی عرض کنم
او ادامه می‌دهد: با ساخت شارستان رضوان از نابه‌سامانی محله کاسته شد و مسیر بولوار رضوان و بعد از آن شارستان و الان نیز ره‌باغی که با همین نام ساخته می‌شود، یک فضای بسیار عالی برای دیدن بارگاه منور رضوی به وجود آورده است، به‌ویژه برای اهالی قدیمی که عادت دارند از این مسیر برای زیارت مشرف شوند یا سلامی خدمت آقا عرض کنند.
پیاده‌روی در مسیر سبز تا حرم مطهر
مجید شاهی نیز یکی دیگر از قدیمی‌های محله است که می‌گوید: در گذشته آن‌قدر محله کوچه‌پس‌کوچه داشت که اگر می‌خواستیم برای زیارت به حرم مطهر برویم، باید بیشتر از 50کوچه را طی می‌کردیم. شاید خراب‌شدن این کوچه‌ها و حمل‌ونقل آسان برای برخی مزیت محسوب شود، اما برای آن‌هایی که می‌خواهند و می‌توانند با پای پیاده به زیارت بروند، بی‌شک مسیرهای رهباغ انتخاب بهتری است، به‌ویژه رهباغ رضوان در انتهای ته‌پل‌محله.
او می‌افزاید: قدیم چند باغ و درخت در اطراف خیابان طبرسی و بعضی خیابان‌های دیگر وجود داشت، اما با ساخت‌وسازها این فضاهای سبز از بین رفت. حال احداث ره‌باغ‌ها علاوه بر مسیر سبز و زیبایی که برای پیاده‌روی مجاوران ایجاد می‌کند، ظرفیت خوبی هم برای افزایش فضای سبز محله محسوب می‌شود.
لینک کوتاه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
